Rota virüsü, bebekler ve küçük çocuklar arasında oldukça yaygın görülen bir virüstür. Virüs, sulu ishal, kusma, ateş ve karın ağrısı gibi belirtiler veren birtakım hastalıklara neden olmaktadır. Rota virüsü kaynaklı hastalık geçiren çocuklar muhakkak uzman bir doktora gösterilmelidir çünkü sıvı kaybı tahmin edebileceğinizden daha zararlı etkiler bırakabilir. Rota virüsü genellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda görülen ve aşırı sulu ishal rahatsızlığının en sık görülen sebebi olarak bilinen bir virüstür. Rota virüsü adı verilen virüs bilimsel olarak reoviridae ailesinde yer alan çift sarmallı bir RNA cinsidir. Uzman hekimlerin görüşleri ve yapılan araştırmaların neticesinde rota virüsünün tehlikeli bir hastalığa sebep olabilmesinin yegane sebebi aşırı su kaybına neden olabilecek bir virüs olması olarak gösterilmektedir. Rota virüsü daha çok çocuk ve bebeklerde görülse de zaman zaman yetişkin bireylere de bulaşabilmektedir. Bu noktada rota virüs üzerindeki en belirgin farklılık yetişkinlerin bu virüsün sebep olacağı enfeksiyonu daha hafif belirtiler ve etkilerle atlatması olarak gösterilebilir.
Rota Virüsü Nedir?
Rota virüsü, boşaltım sisteminin bir parçası olarak bilinen bağırsak organında enfekte olan bir virüs tipidir. Bilinen 7 – 8 farklı çeşidi bulunmakta olan rota virüsü, birden fazla kere hastalıklara sebep olabilmektedir ama en tehlikeli ve en şiddetli belirti gösteren genellikle ilk defa yaşanan rota virüsüne bağlı olan hastalık olarak kabul edilmektedir. Rota virüsünun neden olduğu enfeksiyon mide ve bağırsak rahatsızlıklarına neden olmaktadır. Rota virüsün sebep olduğu enfeksiyona sahip bebekler ve küçük çocuklarda hastalığın seyri detaylıca ve yakından izlenmelidir çünkü vücutlarında meydana gelebilecek olan su kaybı bir hayli hızlı ve tehlikeli boyutlar alabilmektedir.
Rota virüs enfeksiyonları oldukça hızlı ve kolay bir şekilde yayılmaktadır. Salgın biçiminde de görülebilen rota virüsü, genellikle kış ve bahar öncesi dönemlerde daha yaygın bir biçimde görülmektedir. Özellikle çocukların toplu halde beraber bulunduğu kreş, okul öncesi eğitim kurumları, çocuk parkı gibi yerlerde yaygın biçimde yayılma özelliği gösterebilir. Rota virüsü, enfeksiyona sahip olan çocuk ya da bebeğin dışkısına temas yoluyla yayılmaktadır. Her ne kadar hijyene önem verilse dahi yine de bulaşabilmekte ve hastalıklara sebep olabilmektedir. Bebek bezi değiştirirken, umumi tuvaletler kullanılırken bulaşılabilir. Çocuklardan birbirlerine bulaşabilir, enfeksiyona sahip olan çocukların temas ettikleri yüzeylere başkalarının temas etmesiyle de yayılma riski taşımaktadır.
Rota Virüsü Nasıl Bulaşır?
Rota virusü bebekler ve küçük çocuklar arasında oldukça yaygın görülen bulaşıcı bir virüs hastalığıdır. Rota virüsü taşıyıcısı olan bebekler ve çocuklar hastalanmadan önce de rota virüsü yayabilirler. Rota virüsü bulaşan kişiler çevresindeki kişilere de bu virüsü bulaştırabilir. Rota virüsü taşıyan kişilerin dışkılarında da rota virüsü görülmektedir. En bulaşıcı dönem hastalığın ilk üç günü olarak gözlemlenmiştir. Rota virüsü ağız yoluyla bulaşan bir virüstür. İnce bağırsakla alakalı bir virüs olsa da grip gibi belirtiler vererek enfeksiyona neden olur ve zarar verir. Özellikle gelişmiş olmayan ve gelişmekte olan ülkelerde daha yaygın bir biçimde görülür ve çocukların yaşadığı ishal sorunlarının ortalama üçte birinin sebebini ve kaynağını oluşturmaktadır. Çocukluk döneminde genellikle kolay mücadele edilen bir hastalık olan rota virüsü yeni doğanlarda bazen sorunlu ve ölümlü sonuçlara da yol açabilmektedir. Rota virüsüne karşı hijyen hemen her virüs kaynaklı hastalıkta olduğu gibi epey önemlidir. Bu hastalıktan korunmak adına çocuğunuzun ya da bebeğinizin el temizliğine, temas ettiği nesnelerin temizliğine, tükettikleri gıda ve sıvıların hijyenine önem göstermeniz gerekmektedir. Ancak ne yazık ki hijyene önem göstermek tek başına hastalıkla mücadelede ya da önlemede yeterli olmamaktadır. Bir hayli sık görülen rota virüsü rahatsızlıklarına karşı uzman bir hekim muayenesi her zaman için en iyi sonucu verecek olan yöntemdir.
Rota Virüsü Belirtileri Nedir?
Rota virüs hastalığı bebeklerde ve küçük çocuklarda daha sık görülür. Bununla birlikte, büyük çocuklar ve yetişkinler de rota virüsünden hasta olabilir. Rota virüsünün sebep olduğu hastalıklara yakalanan kişiler 2 – 3 gün içinde belirtileri görmeye başlar. Hastalığın başladığı çocuklarda en yaygın belirtiler kusma, mide bulantısı, ateş ve karın ağrısının yanında seyreden sulu ishaldir. Kusma ve ishal belirtileri 10 güne kadar sürebilmektedir. Rota virüsünün sebep olduğu bu hastalığın en sakıncalı yanı aşırı sıvı kaybına maruz bırakmasıdır. Aşırı sıvı kaybı yaşayan çocuklarda idrara daha az çıkma, ağızda kuruma ve boğazda tahriş, baş dönmesi gibi belirtiler de takip edebilir. Bunun dışında nadir de olsa aşırı uykulu olma hali, sebepsiz bir telaş hali hastalıkla beraber seyredebilen diğer rahatsızlıklardan olarak sayılabilir. Rota virüsü bir kişiye birden fazla kez bulaşabilir ve kişi birden fazla kez hasta olabilir fakat ilkinden sonra gelişecek olan hastalıkların belirtileri daha az şiddetli yaşanacaktır çünkü kişi rota virüsüne karşı bağışıklık kazanmış olacaktır. Ayrıca rota virüsüne karşı aşı ile de bağışıklık güçlendirilebilir.
Rota Virüsü Tedavisi Nedir?
Akut rota virüsü rahatsızlığının spesifik bir tedavisi olmamakla birlikte tedavi yöntemi daha çok belirtileri ortadan kaldırma adına uygulanmaktadır. Çok şiddetli rota virüsü rahatsızlıklarında sıvı kaybı üst düzeyde olacağından hastanede yatarak tedavi daha uygun bir çözüm olacaktır. Rota virüsünün sebep olduğu hastalıklarda en önemli tedavi unsuru sıvı kaybını gidermek olarak kabul edilmektedir ve hastaya tuzlu ve şekerli su takviyesi yapılır. İshalin şiddetine bağlı olarak tedavinin seyrine karar verilir. Ağız yoluyla alınan birtakım ilaçlarla ve bol sıvı takviyesiyle desteklenebilecek olan rota virüsü tedavisi nadiren birtakım komplikasyonlara neden olabilir fakat genellikle iyi bir tedavi süreci izlendiğinde belirtileri hızla ortadan kaybolan ve sorun olmaktan çıkan bir rahatsızlıktır. Rota virüsüne karşı ayrıca rota virüsü aşısı da mevcuttur. Rota virüsü aşısı uygulanan çocuklarda korunma oranı yüzde yetmiş olarak tespit edilmiştir. Uzman bir doktorun tavsiyesiyle çocuğunuza ya da bebeğinize tatbik edilecek rota virüsü aşısı rota virüsü rahatsızlıklarına karşı önleyici bir yöntem olarak bir hayli faydalı olacaktır. Dünyanın bazı ülkelerinde rota virüsü aşısı zorunlu aşı listesinde yer almakta ve bu uygulamanın gerçekleştirildiği ülkelerde rota virüsü sebepli ölümler ve kalıcı hasarlar hatırı sayılır biçimde azalma göstermiştir. Bütün bu tedavi önerileri ve yöntemleri dışında belirtilerden şüphelendiğiniz zaman hemen çocuğunuz ya da bebeğinizle beraber bir doktora gitmelisiniz. Özellikle kanlı ishal ya da yüksek ateş görülüyorsa hemen doktora başvurmanızda fayda bulunmaktadır. Bunların dışında acil servise müracaat etmeniz gereken diğer durumlar çocuğunuzda aşırı uyuşukluk hali, gözlerinde batıklıklar, gözyaşı olmadan ağlama, hemen hemen hiç idrara çıkmama ve kalp atışında hızlanma olarak belirtilmiştir. Rota virüsü hastalığına karşı hijyenin önemi sıkça vurgulanmalıdır fakat hijyen tek başına ne yazık ki hastalığı önlemek için yeterli olmamaktadır. Rota virüsünden korunmanın en iyi yolu aşıdır. Aşı uygulanan çocuklarda rota virüsünün sebep olacağı kalıcı hasarlar ya da ağır belirtiler daha da az görülecektir. Bunun için çocuk doktorunuza danışarak çocuğunuz ya da bebeğiniz için rota virüsü için aşı takvimi oluşturabilirsiniz.